1. ΠΙΝΑΚΕΣ ΔΙΠΛΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ
Τα μικρά παιδιά βρίσκουν τα παιχνίδια με πίνακες διπλής εισόδου συναρπαστικά και διασκεδαστικά, και ταυτόχρονα τα παιχνίδια αυτά έχουν σημαντική εκπαιδευτική αξία. Αναπτύσσουν τις ικανότητες της ομαδοποίησης και της ταξινόμησης, οι οποίες είναι ουσιώδεις για την νοητική ανάπτυξη. Γιατί συμβαίνει αυτό; Για πολλούς λόγους: Όταν αναγνωρίζουμε ομοιότητες και διαφορές ανάμεσα σε αντικείμενα και γεγονότα, και τα ταξινομούμε στο μυαλό μας σύμφωνα με ιδιότητες που έχουν και είναι κοινές ή όχι, οικοδομούμε από προηγούμενες εμπειρίες, νοητικά πλαίσια τα οποία μας βοηθούν να κατανοούμε νέες εμπειρίες. Χωρίς αυτά τα πλαίσια, ή τις έννοιες, θα έπρεπε να μαθαίνουμε εκ νέου και απ’ την αρχή οτιδήποτε καινούργιο θα συναντούσαμε. Οι ικανότητες της ομαδοποίησης και της ταξινόμησης είναι άμεσα συνδεδεμένες με το σχηματισμό εννοιών μέσω των οποίων οργανώνουμε στο μυαλό μας αντικείμενα, γεγονότα και εμπειρίες. Αυτές οι έννοιες μας επιτρέπουν να συσχετίζουμε τις πολλαπλές γνώσεις και εμπειρίες που συναντούμε στην καθημερινή μας ζωή και να συνεχίζουμε να μαθαίνουμε.
ΠΙΝΑΚΕΣ ΔΙΠΛΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ ΜΕ ΣΧΗΜΑΤΑ
Το παιχνίδι περιλαμβάνει:
· Έναν πίνακα χωρισμένο σε 16 τετράγωνα.
· 8 κάρτες οδηγούς – 4 γεωμετρικά σχήματα σε 2 μεγέθη (τοποθετούνται στα περιθώρια του πίνακα)
· 28 κάρτες συνδυασμών (θα τις βρείτε εδώ) Έννοιες:Γεωμετρικά σχήματα, μέγεθος (Αναφορά σε δύο κατευθύνσεις ταυτόχρονα)
Λεξιλόγιο: Επιρρήματα, προτάσεις που περιέχουν επιρρήματα. 1οστάδιο: Τοποθετούμε τις κάρτες οδηγούς στα περιθώρια του πίνακα και καλούμε τα παιδιά να τον συμπληρώσουν κατάλληλα.
Σημείωση: Σ΄ αυτά τα παιχνίδια, οι κάρτες οδηγοί μπορούν να τοποθετηθούν με διάφορους τρόπους. Για κάθε διάταξη των καρτών οδηγών, υπάρχουν κάρτες συνδυασμών που μπορούν να τοποθετηθούν στον πίνακα, και άλλες που δεν μπορούν. Τα παιδιά πρέπει ν’ απορρίψουν (ν’ αφήσουν στην άκρη) τις κάρτες που δεν μπορούν να τοποθετηθούν.
2οστάδιο: Τακτοποιούμε τον πίνακα όπως φαίνεται στις παρακάτω εικόνες.
Για κάθε μια από τις 4 περιπτώσεις, ζητάμε από τα παιδιά να περιγράψουν τι υπάρχει στις κάρτες. Εντοπίζουμε στα γωνιακά τετράγωνα ανάμεσα στις ασυμπλήρωτες γραμμές και στήλες και ρωτάμε τα παιδιά ποιες κάρτες νομίζουν ότι πρέπει να τοποθετηθούν εκεί. Τα ενθαρρύνουμε να εξηγήσουν τις απαντήσεις τους.
3οστάδιο: Τακτοποιούμε τον πίνακα όπως φαίνεται στις παρακάτω εικόνες.
Γυρίζουμε ανάποδα τις υπόλοιπες κάρτες, συμπεριλαμβανομένων και των καρτών οδηγών. Ζητάμε από τα παιδιά να επιλέγουν μια κάρτα κάθε φορά και να την τοποθετούν κατάλληλα. Τα ενθαρρύνουμε να δώσουν έναν καλό λόγο για τις πράξεις τους.
4οστάδιο: Τακτοποιούμε τον πίνακα όπως φαίνεται στις παρακάτω εικόνες.
Γυρίζουμε ανάποδα τις υπόλοιπες κάρτες, συμπεριλαμβανομένων και των καρτών οδηγών. Ζητάμε από τα παιδιά να επιλέγουν μια κάρτα κάθε φορά και να την τοποθετούν κατάλληλα. Τα ενθαρρύνουμε να δικαιολογήσουν τις πράξεις τους.
Όταν όλες οι κάρτες έχουν τοποθετηθεί καθαρίζουμε τον πίνακα και τον τακτοποιούμε ξανά όπως φαίνεται στις παρακάτω εικόνες.
Έπειτα ζητάμε από τα παιδιά να τοποθετήσουν τις υπόλοιπες κάρτες ξανά, αλλά με άλλο τρόπο αυτή τη φορά.
Αυτό θα βοηθήσει τα παιδιά να καταλάβουν ότι το ίδιο πρόβλημα μπορεί να λυθεί με διαφορετικούς τρόπους
5οστάδιο: Ενθαρρύνουμε τα παιδιά να τακτοποιήσουν μόνα τους τις κάρτες.
ΟΜΑΔΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΜΕ ΣΧΗΜΑΤΑ
Τα παιδιά χωρίζονται με λάχνισμα σε 2 ομάδες που στέκονται αντικριστά η μια απέναντι στην άλλη σε απόσταση. Στο κέντρο της απόστασης τοποθετούμε ένα στεφάνι και μέσα σ’ αυτό χάρτινα ή ξύλινα σχήματα τόσα όσα τα παιδιά της κάθε ομάδας.
Σε κάθε ζευγάρι παιδιών αντιστοιχεί ένα σχήμα π.χ. στα πρώτα παιδιά κάθε ομάδας αντιστοιχεί το τετράγωνο, στα δεύτερα το τρίγωνο κτλ. Όταν λοιπόν η/ο νηπιαγωγός φωνάξει «τετράγωνο», τα πρώτα παιδιά των ομάδων πρέπει να τρέξουν και να προσπαθήσουν να πάρουν το τετράγωνο και να το φέρουν στην ομάδα τους. Όποιος τα καταφέρει χαρίζει ένα πόντο στην ομάδα του.
(όπως «το μαντηλάκι»)
Νικήτρια η ομάδα που θα συγκεντρώσει τους περισσότερους πόντους.
ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΟ ΜΕ ΣΧΗΜΑΤΑ
Από 2 ως 4 παίχτες ή ομάδες παιχτών
Ένας παιγνιώδης τρόπος επαφής των παιδιών με τα σχήματα και ανάπτυξης δεξιοτήτων παρατηρητικότητας και δημιουργικότητας.
ΥΛΙΚΑ:Τα σχήματα και οι κάρτες με τις συνθέσεις σχημάτων του παιχνιδιού.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ:
1. Κόβουμε στη διακεκομμένη γραμμή τους κύκλους, τα τετράγωνα, τα τρίγωνα και τις κάρτες με τις συνθέσεις τους.
2. Τοποθετούμε τις κάρτες σύνθεσης ανάποδα και κάθε παίχτης ή ομάδα παιχτών παίρνει 4 σχήματα από το καθένα.
3. Σε κάθε γύρο ένας παίχτης με τη σειρά διαλέγει τυχαία μια κάρτα, τη γυρίζει, τη δείχνει σε όλους.
4. Ο παίχτης ή η ομάδα παιχτών που θα καταφέρει ν’ αναπαράγει πρώτος/η τη σύνθεση κερδίζει την κάρτα.
5. Νικητής ή νικήτρια ομάδα είναι εκείνος/η που θα συγκεντρώσει τις περισσότερες κάρτες.
6. Το παιχνίδι αυτό μπορεί ν’ αποτελέσει μια καλή αφόρμηση να μιλήσουμε για τα σχήματα ή παιχνίδι εξοικείωσης με αυτά στα πλαίσια ενός αντίστοιχου προγράμματος.
7. Όταν τα παιδιά εξοικειωθούν με τα βασικά σχήματα μπορούμε ν’ αυξήσουμε τον βαθμό δυσκολίας προσθέτοντας τα εξάγωνα καθώς να προτείνουμε και τη δημιουργία δικών τους καρτών σύνθεσης.
Το παιχνίδι είναι από το περιοδικό «Σύγχρονο Νηπιαγωγείο», Τεύχος 95ο Σεπτέμβριος- Οκτώβριος 2013.
Στην παρακάτω ιστοσελίδα θα βρείτε ένα ωραίο παιχνίδι για τη δημιουργία εικόνων με σχήματα:
